Ayak Divanı, Osmanlı döneminde, olağanüstü hallerde toplanan ve toplanılmasına sebep olan konuyu hızlıca görüşüp sonuca bağlamak amacıyla padişahın ve yüksek kademede devlet adamlarının katıldığı divandır. Divana katılan kişiler ayakta durduğu için ayak divanı denmiştir. Kanuni Sultan Süleyman, IV. Murad ve IV. Mehmed'in saltanatları sırasında ayak divanları yapıldığı görülmüştür.